Τώρα που πέρασε ο χειμώνας και πάμε μπρος ολοταχώς για καλοκαίρι αφήνουμε πίσω, μαζί με όλα τα χειμωνιάτικά μας, και τις ιώσεις. Οι χειμερινοί μήνες, με τις χαμηλές θερμοκρασίες και τον «εγκλεισμό» μας σε άνετους και ζεστούς χώρους, δίνουν επίσης τον απαραίτητο χώρο στους ιούς να εξαπλωθούν, προσβάλλοντας μικρούς και μεγάλους. Ιός της γρίπης Α/Β, ιός κοινού κρυολογήματος, Νέος Κορονοϊός αποτελούν τους πλέον συνηθισμένους ιούς που μας ταλαιπωρούν τόσο κατά τη διάρκεια της ενεργού ίωσης όσο και για ένα ικανό διάστημα αργότερα. Η πρόληψη και αντιμετώπισή των ιώσεων αυτών συνήθως αποτελεί εύκολο εγχείρημα: εμβολιασμός, ξεκούραση, ενυδάτωση, αντιπυρετικά ότ-αν χρειαστούν, συμπληρώματα ενίσχυσης του ανοσοποιητικού και φυσικά υπομονή.
Τι συμβαίνει όταν ένας ιός προσβάλλει έναν υγιή – κατά τ’άλλα – οργανισμό?
Κατά την προσβολή μας από έναν ιό, όπως αυτούς που αναφέρθηκαν, υπάρχει μια φάση επώασης του, συνήθως ασυπτωματική (1-2 ημέρες), την οποία διαδέχεται η εκθετική φάση, όπου ο αριθμός των κυττάρων που έχουν προσβληθεί από τον ιό εκτινάσσεται στα ύψη. Εν συνεχεία, έρχεται η λανθάνουσα φάση, όπου δεν αυξάνεται το φορτίο του ιού, αλλά παραμένει σταθερό(3-4 ημέρες). Σε αυτές τις φάσεις εκδηλώνονται και τα, γνωστά σε όλους μας, συμπτώματα των ιώσεων. Τέλος, υπάρχει η φάση θανάτου του ιού και δικής μας θεραπείας. Όλη αυτή η διαδικασία στον οργανισμό μας διαρκεί περίπου μια εβδομάδα. Και διαρκεί τόσο (λίγο) γιατί παράλληλα λειτουργεί το ανοσοποιητικό μας σύστημα, με στόχο την αμεσότερη καταπολέμηση του ιού και την ταχεία μας ανάρρωση.
Τι χρειάζεται εμείς να κάνουμε για να βοηθήσουμε το ανοσοποιητικό μας?
Αρχικά να το εμπιστευτούμε. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι τόσο καλά οργανωμένο που κάθε του εκδήλωση έχει κάποιο νόημα. Ακόμη και ο πυρετός. Γενικά, ο πυρετός είναι φίλος μας και τον θέλουμε, σε ορισμένα πλαίσια. Όταν ο οργανισμός μας ανεβάζει θερμοκρασία, από τη φυσιολογική-ιδανική των 36,6 βαθμών της κλίμακας κελσίου, σε θερμοκρασίες άνω των 37,5-37,6 βαθμών, το κάνει μόνο και μόνο για να δημιουργήσει αφιλόξενο περιβάλλον στον ιό και να τον εμποδίσει να επεκταθεί. Άρα, μήπως όταν παίρνουμε συνέχεια αντιπυρετικά –ακόμη κι όταν δεν μας ενοχλεί ο πυρετός ή προληπτικά- δε βοηθάμε το ανοσοποιητικό μας? (Η παρατεταμένη αυξημένη θερμοκρασία είναι αυτή που θα πρέπει να μας ανησυχεί. Καθώς όμως περνούν τα εικοσιτετράωρα με την ίωση, ο πυρετός συνήθως αραιώνει.)
Έχω πυρετό και βήχω, να πάρω αντιβίωση να τελειώνουμε?
ΟΧΙ. ΝΟ. ΝΕΙΝ. Η κατάσταση με τα αντιβιοτικά στην Ελλάδα έχει από καιρό ξεφύγει από τον έλεγχο. Από το Σεπτέμβριο του 2020, όμως, η συνταγογράφηση των αντιβιοτικών στη χώρα μας είναι υποχρεωτική – δηλαδή, βάσει νομοθεσίας, δεν μπορεί κάποιος ελεύθερα να πάρει αντιβίωση από το φαρμακείο. Κι αυτό γιατί υπήρχε (και δυστυχώς συνεχίζει να υπάρχει) αφιλτράριστη λήψη τους. Είναι καλό να γνωρίζουμε ότι κάθε αντιβιοτικό φάρμακο δεν αντιμετωπίζει τα πάντα. Ο γιατρός μας είναι αυτός που θα κρίνει, ύστερα από κλινικές και παρακλινινές εξετάσεις, όπως πχ καλλιέργεια δειγμάτων για ταυτοποίση μικροοργανισμών, ακτινογραφίες κλπ, ποιο αντιβιοτικό είναι το κατάλληλο, σε ποια δόση και για πόσο διάστημα, για την λοίμωξή μας. Ασφαλώς έχουμε και εμείς, ως ασθενείς άποψη και συμμετοχή στη θεραπεία, όμως πρέπει να συμβουλευόμαστε τον γιατρό που έχουμε επιλέξει. Επίσης κάτι που είναι συγκεχυμένο στους περισσότερους από εμάς (είτε είμαστε επαγγελματίες υγείας είτε είμαστε ασθενείς) είναι ότι οι αντιβιώσεις δεν είναι θεραπεία των ιώσεων αυτών καθ’ εαυτών. Ίσως αργότερα χρειαστεί να λάβουμε από του στόματος θεραπεία, αν οι επιπλοκές είναι σοβαρές. Όμως, όχι από την αρχή και κυρίως όχι μόνοι μας.
Κι αν πάρω αντιβίωση, τι?
Αρχικά, θα επιβαρυνθεί ο οργανισμός με κάτι που ενδεχομένως να του είναι αχρείαστο. Ήδη βιώνει μια κουραστική κατάσταση, γιατί να πρέπει να επεξεργαστεί και κάτι άλλο; Κατά 90% όταν παίρνουμε αντιβιοτικό χωρίς να το χρειαζόμαστε, το κάνουμε για να αισθανθούμε εμείς οι ίδιοι ότι βοηθάμε κάπως. Όπως αναφέρθηκε, η ενεργός φάση της ίωσης είναι περίπου 3-4 ημέρες. Ένα αντιβιοτικό σχήμα θα πρέπει να ληφθεί για περίπου μια εβδομάδα (5-7μέρες κατά μέσο όρο). Άρα όσο παίρνουμε την αντιβίωση, ο οργανισμός μας καταπολεμάει τον ιό μόνος του, και τα εύσημα τα παίρνει η αντιβίωση. Έπειτα είναι κι αυτό το-καημένο- μικροβίωμά μας. Υπάρχουν και κάποιοι μικροοργανισμοί οι οποίοι είναι ωφέλιμοι. Τόσο, που ζουν μέσα μας και μας προστατεύουν. Βρίσκονται στο δέρμα μας, στο στόμα μας, στο έντερό μας σε ισορροπία τέτοια που να μην προκαλούν ασθένεια αλλά να βοηθούν στην ομαλή λειτουργία των συστημάτων. Η αντιβίωση όμως δε διαχωρίζει ποια μικρόβια εμείς χρειαζόμαστε και ποια όχι. Απλά σαρώνει τα πάντα. Κι αυτό σίγουρα δεν το θέλουμε.
Εντάξει, αυτή τη φορά δώσε μου να πάρω και την επόμενη θα την αποφύγω!
Τα μικρόβια έχουν μια πολύ σημαντική ικανότητα. Προσαρμόζονται. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά επίσης έχουν και τα ίδια μηχανισμούς άμυνας. Κάθε φορά που εμείς παίρνουμε αντιβιοτικό χωρίς να το χρειαζόμαστε, επί της ουσίας, δίνουμε την ευκαιρία στους μικροοργανισμούς να έρθουν σε επαφή με τη λανθασμένη ποσότητα δραστικής ουσίας και αναπτύξουν μηχανισμούς άμυνας, καθιστώντας τα (αντιβιοτικά) αναποτελεσματικά. Εν ολίγοις η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών εντείνει το φαινόμενο της αντοχής από τους μικροοργανισμούς σε αυτά. Μελέτες έχουν προβλέψει ότι σε λίγα χρόνια τα υπάρχοντα αντιβιοτικά θα είναι αναποτελεσματικά σε πολύ μεγάλο βαθμό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται… Άρα ίσως την «επόμενη φορά» που όντως θα χρειαστεί να πάρεις ένα αντιβιοτικό, αυτό να μη μπορεί να σε βοηθήσει. Ξανασκέψου το, λοιπόν.
ΕΠΙΜΥΘΕΙΟ
Εμπιστευόμαστε τους επαγγελματίες υγείας, τους επικοινωνούμε αυτά που σκεφτόμαστε και μαζί αποφασίζουμε για τη σωστή αντιμετώπιση των ιώσεων και λοιπών λοιμώξεων. Και τον επόμενο χειμώνα, είμαστε έτοιμοι με γνώση και συμμόρφωση να αντιμετωπίσουμε τα πάντα. Ως τότε… καλό καλοκαίρι! *Σημείωση: Το παραπάνω άρθρο αφορά στον υγιή ενήλικο πληθυσμό. Πάντα θα πρέπει να συμβουλευόμαστε το γιατρό ή/και τον φαρμακοποιό μας για περαιτέρω επεξήγηση και διερεύνηση.
Σημαιοφορίδης Εμμανουήλ Πέτρος
ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ
25220 41000 
